Ülkemizde birçok farklı özel tüketim vergisinin bir arada hali olan ÖTV konusunda yeni bir düzenleme ile karşı karşıyayız. Özel tüketim vergisi de vergi hukukundaki kanunilik ilkesine tabi. Bu yüzden ÖTV düzenlemeleri de kanunla yapılmak zorunda. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi meclis genel kurulundan geçti. Bu düzenleme, özellikle pick-up’lardaki vergi oranlarını değiştirdi. Bu ÖTV zammı ile bazı modellerde bir milyon lirayı geçen farklarla karşılaşmak mümkün.

Yeni kanuni düzenleme ile elektrikli ve içten yanmalı motorlu araçlarda ÖTV oranı, %80-200 arasına yükseldi. Araçlarda ÖTV düzenlemesi, ÖTV’de alt sınırı belirlemeye yarayacak. Aynı zamanda matrahları belirleme konusunda da Cumhurbaşkanı’nı yetkili kılacak.

Yeni ÖTV Zammı ve Araç Vergi Oranları

Ülkemizde ÖTV (Özel Tüketim Vergisi), vergi hukukunun kanunilik ilkesine gereği ancak yasayla değiştirilebilir. Bu kapsamda TBMM, Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifini kabul etti. Yeni düzenlemeyle araçlarda ÖTV oranları yeniden şekil aldı. Özellikle pick-up (kamyonet) araçlarında ÖTV zammı büyük ses getirdi. Bazı modellerde vergi artışı fiyatlara bir milyon lirayı aşan farklar ekledi. Yeni düzenlemeye göre elektrikli ve içten yanmalı motorlu araçların ÖTV oranları tümden güncelleme gördü. Araçlarda ÖTV oranları artık %80 ile %220 arasında değişiyor. Ayrıca yeni kanun, ÖTV matrahlarının alt ve üst sınırlarını belirleme konusunda Cumhurbaşkanına geniş bir yetki veriyor.

Kanunilik İlkesi ve TBMM Kararı

Vergi hukukunda kanunilik ilkesi gereği, ÖTV oranı değişikliklerini ancak kanunla yapmak mümkün. Bu yüzden Yeni ÖTV düzenlemesi mecliste görüşme ve tartışmalarda yer aldı. Bunun üstüne TBMM Genel Kurulu’nda oylamaya çıktı. TBMM, teklifi kabul ederek kanunlaşmasını sağladı. Yasayla, taşıtların motor gücü, batarya kapasitesi gibi teknik özelliklerine göre farklı ÖTV dilimlerinde yenilikler karşımıza çıkıyor. Zaten kanun, ÖTV hesaplamalarını açıkladığı metinde “Taşıtların motor silindir hacmi, menzili ve batarya kapasitesi gibi teknik özelliklerine göre farklı ÖTV oranları belirlenecek” ifadesini kullanmıştı. Bu durumda herhangi bir değişiklik olmadı. Buna rağmen, yeni düzenlemeyle birlikte ÖTV oranları değişti. Kanuna göre yeni ÖTV oranları yüzde 80 ile yüzde 220 arasında değişecek. Elektrikli araçlarda ise bugüne kadar uygulamadaki %10’dan başlayan ÖTV dilimleri değişmedi.

Bu durum, elektrikli araçların çevreye daha az zararlı olmalarıyla alakalı. Geçtiğimiz günlerde ülkemizin ilk İklim Kanunu da meclis onayından geçerek yasalaşmıştı. İklim Kanunu ile alakalı şu yazımızı da okumanızı öneririz.

ÖTV Zammı ve Araçlarda Yeni ÖTV Oranları

Yeni düzenlemeyle araçlarda ÖTV oranlarını teknik kriterlere göre yeniden belirlemek gerekiyor. Ayrıca araca göre motor silindir hacmi ve elektrik motor gücü esaslarına göre üç ana kategori karşımıza çıkıyor:

• 1600 cc altı benzinli araçlar (matrahı 1 milyon TL’nin altında): ÖTV %80 oldu.
• Hibrit araçlar (motor ≤1800 cc ve elektrik gücü >50 kW): ÖTV %80 oldu.
• Güçlü hibrit araçlar (motor >2500 cc ve elektrik gücü >100 kW): ÖTV %150’ye yükseldi.

Bunların dışında bazı kamyonet sınıfı araçlarda da yeni oranları göreceğiz. Özellikle 3500 kg altı arazi taşıtları sınıfındaki kamyonetler için ÖTV %50 olacak. Ne var ki; önceki oran sadece %4’tü. Bu kapsamda yeni oranlar, elektrikli araç dışındaki binek araçlarda en az %80’den başlıyor.

Cumhurbaşkanına Verilen Yetki

Yeni kanun, ÖTV matrahları üzerinde Cumhurbaşkanına geniş yetki veriyor. Kanun’un Ek II listesinde yer alan binek otomobiller, arazi taşıtları ve yarış otomobilleri için ÖTV oranlarını ve matrah sınırlarını Cumhurbaşkanı belirleyecek. Kanunda öngörülen yetkiye göre bu kapsamda matrah alt sınırı 0’a, üst sınırı ise mevcutin 3 katına kadar artırma yetkisi olacak. Yani devlet, piyasa koşullarına göre alt ve üst matrah limitlerini yeniden tespit edecek. Bu düzenleme, ileride araç fiyatlarındaki hızlı değişimlere hızla uyum sağlama esnekliği sağlıyor.

Pick-Up (Kamyonet) Araçlarda ÖTV Zammı

Kanunun en dikkat çeken maddesi, kamyonet sınıfı pick-up araçlarında oldu. Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda kamyonetler için daha önce %4 olarak uygulanan ÖTV, artık %50’ye çıktı. Bu keskin artış, söz konusu araç modellerinin fiyatlarında ciddi yükselişe yol açtı. Örneğin Ford Ranger 2.96 milyon TL’den 4.27 milyon TL’ye, Toyota Hilux 2.11 milyon TL’den 3.05 milyon TL’ye çıktı. Birçok benzinli kamyonet modelinde fiyat farkı bir milyon TL’yi buldu. Bu artış kamyonet alıcılarının bütçesini önemli ölçüde etkileyecek.

Uygulama ve Sonuç

Yeni ÖTV düzenlemesi yasalaştıktan sonra Resmî Gazete’de yayımlandı. Bu sayede yürürlüğe girdi. Düzenlemeyle elektrikli araçlara eski sistem, diğer araçlara ise yeni dilimler ile devam edecek. Sıfır otomobil fiyatlarını, Resmî Gazete sayısından sonra değişen ÖTV oranları doğrultusunda yeniden hesaplamak gerekecek. Ayrıca yeni ÖTV zammıyla vergi matrahlarının üst sınırları da tekrar belirlenerek. Bu sayede maliye, gelecekteki fiyat artışlarına karşı vergi geliri kontrolü sağlamayı hedefliyor. Sonuç olarak, kanun motor hacmi ve batarya kapasitesi gibi teknik ölçütlere dayalı olarak araçlardaki vergi yüklerini artırdı. Vatandaşlar araç alırken yeni araçlarda ÖTV oranlarına dikkat etmek durumunda kalacak.